NIE TAKI HISTOGRAM STRASZNY... CZYLI CZYM JEST I JAK GO CZYTAĆ?
Czym jest i do czego służy histogram?
Najprościej mówiąc jest on narzędziem, dzięki któremu widzimy czy nasze zdjęcie ma prawidłową ekspozycję. Ma postać wykresu, na którym zaznaczona jest ilość pikseli o różnych jasnościach, pogrupowana i zaznaczona od najciemniejszych po lewej stronie, przez półcienie na środku, aż do najjaśniejszych po prawej stronie. Inaczej mówiąc, im jaśniejsze zdjęcie mamy tym więcej pikseli po stronie lewej, im ciemniejsze, tym więcej po prawej stornie.
Możemy to łatwo zaobserwować podczas edycji zdjęć w programie graficznym przesuwając suwak ekspozycji.
Jak powinien wyglądać idealny histogram?
Wydawać mogłoby się, ze idealny histogram powinien zaczynać się małą ilością pikseli z lewej strony co oznacza ciemne rejony zdjęcia, później największa ilość pikseli na środku, oznaczająca informacje zawarte w półcieniach, i znów małą ilość pikseli z prawej strony - odpowiadających za jasne rejony.
Ale to tylko pozory. Oczywiście zdjęcia nocne będą miały przewagę ciemnych pikseli, więc cały histogram przesunie się w lewo. Analogicznie - zdjęcie zimowe, wykonane w dzień będzie miało przewagę jasnych pikseli więc nasz histogram przesunie się zdecydowanie w prawą stronę.
Błędem są oczywiście przepalone piksele - zbyt jasne, jak i zbyt ciemne. Taka sytuacja ma miejsce gdy nasz histogram styka się z lewej bądź prawej strony z pionową linią ograniczającą wykres.
Poszczególne zakresy histogramu możemy edytować podczas postprodukcji zdjęć. W zależności od warunków w jakich zostało wykonane zdjęcie, od ustawień aparatu, wykres będzie miał różny kształt, a podczas obróbki zdjęć możemy dopasować go do naszych potrzeb i oczekiwań.
To jedna z zalet zapisywania zdjęć w plikach RAW - przy edycji plików JPEG jest również możliwa edycja histogramu, ale zdecydowanie lepsze jakościowo w RAW-ach :)
Oprócz warstwy odpowiadającej za biel i czerń na wykresie mogą znajdować się jeszcze warstwy odpowiadające za poszczególne przestrzenie barwowe, które odpowiadają za ilość pikseli w swoich zakresach, a zasada ich działania jest analogiczna jak w przypadku czerni i bieli.
Czasem też, w zależności od parametrów i warunków oświetleniowych nie jest wykorzystywana cała szerokość wykresu lecz tylko pewna jego część. Ustawiając parametry przed zrobieniem zdjęcia należy wyobrazić sobie jak będzie wyglądał histogram wykonanego zdjęcia i tak dopasować ustawienia, aby piksele rozciągnięte były na jak największej długości ( o ile to możliwe).
Poniżej przykłady pokazujące zdjęcia i rozmieszczenie pikseli na histogramie
Najprościej mówiąc jest on narzędziem, dzięki któremu widzimy czy nasze zdjęcie ma prawidłową ekspozycję. Ma postać wykresu, na którym zaznaczona jest ilość pikseli o różnych jasnościach, pogrupowana i zaznaczona od najciemniejszych po lewej stronie, przez półcienie na środku, aż do najjaśniejszych po prawej stronie. Inaczej mówiąc, im jaśniejsze zdjęcie mamy tym więcej pikseli po stronie lewej, im ciemniejsze, tym więcej po prawej stornie.
Możemy to łatwo zaobserwować podczas edycji zdjęć w programie graficznym przesuwając suwak ekspozycji.
Jak powinien wyglądać idealny histogram?
Wydawać mogłoby się, ze idealny histogram powinien zaczynać się małą ilością pikseli z lewej strony co oznacza ciemne rejony zdjęcia, później największa ilość pikseli na środku, oznaczająca informacje zawarte w półcieniach, i znów małą ilość pikseli z prawej strony - odpowiadających za jasne rejony.
Ale to tylko pozory. Oczywiście zdjęcia nocne będą miały przewagę ciemnych pikseli, więc cały histogram przesunie się w lewo. Analogicznie - zdjęcie zimowe, wykonane w dzień będzie miało przewagę jasnych pikseli więc nasz histogram przesunie się zdecydowanie w prawą stronę.
Błędem są oczywiście przepalone piksele - zbyt jasne, jak i zbyt ciemne. Taka sytuacja ma miejsce gdy nasz histogram styka się z lewej bądź prawej strony z pionową linią ograniczającą wykres.
Poszczególne zakresy histogramu możemy edytować podczas postprodukcji zdjęć. W zależności od warunków w jakich zostało wykonane zdjęcie, od ustawień aparatu, wykres będzie miał różny kształt, a podczas obróbki zdjęć możemy dopasować go do naszych potrzeb i oczekiwań.
To jedna z zalet zapisywania zdjęć w plikach RAW - przy edycji plików JPEG jest również możliwa edycja histogramu, ale zdecydowanie lepsze jakościowo w RAW-ach :)
Oprócz warstwy odpowiadającej za biel i czerń na wykresie mogą znajdować się jeszcze warstwy odpowiadające za poszczególne przestrzenie barwowe, które odpowiadają za ilość pikseli w swoich zakresach, a zasada ich działania jest analogiczna jak w przypadku czerni i bieli.
Czasem też, w zależności od parametrów i warunków oświetleniowych nie jest wykorzystywana cała szerokość wykresu lecz tylko pewna jego część. Ustawiając parametry przed zrobieniem zdjęcia należy wyobrazić sobie jak będzie wyglądał histogram wykonanego zdjęcia i tak dopasować ustawienia, aby piksele rozciągnięte były na jak największej długości ( o ile to możliwe).
Poniżej przykłady pokazujące zdjęcia i rozmieszczenie pikseli na histogramie
Zdjęcie zbyt ciemne, piksele ściśnięte z lewej strony wykresu
Zdjęcie zbyt jasne, większość pikseli zgrupowane z prawej strony zakresu na histogramie
Piksele rozciągnięte, równomiernie rozłożone na zakresie histogramu
P.S.
Podczas przygotowania materiału nie ucierpiały żadne zwierzęta, w szczególności żadna biedronka :)
